آمستِردام پایتخت کشور هلند و پر جمعیت ترین شهر آن است که در کنار رود آمستل (Amstel) قرار دارد و از آنجایی که سد های زیادی (Dam) برای حفاظت از شهر در برابر سیل ساخته شده اند، نام شهر به آمستل دام شهرت یافت که به مرور زمان به آمستردام تغییر پیدا کرد. مردم این شهر علاقه زیادی به دوچرخه سواری دارند و اکثر آن ها با دوچرخه رفت و آمد می کنند به طوری که حدوداً 800هزار دوچرخه در آمستردام وجود دارد. از مزایای دوچرخه سواری در آمستردام می توان به کاهش ترافیک و آلودگی هوا اشاره کرد. هرچند این موضوع تاثیر مثبتی در حفظ محیط زیست دارد اما باید مکانی برای نگهداری این تعداد دوچرخه نیز وجود داشته باشد زیرا ایستگاه مرکزی آمستردام، مملو از دوچرخه های رها شده است. بسیاری از دوچرخه سواران، دوچرخه های خود را در ایستگاه مرکزی آمستردام پارک می کنند و همین موضوع این مکان را به پر ازدحام ترین قسمت پایتخت هلند تبدیل کرده است. با ما همراه شوید تا به معرفی راه حل این مشکل بپردازیم.
هدف از ساخت پارکینگ زیر آبی آمستردام چیست؟
شهرداری و اداره حمل و نقل آمستردام با همکاری یکدیگر از پروژه ای تحت عنوان پارکینگ زیرآبی رونمایی کردند. پارکینگ دوچرخه زیر آبی امستردام، یک سیستم نوین و کارآمد است که این مکان نه تنها به زیبایی بصری شهر کمک می کند، بلکه به دوچرخه سواران این امکان را می دهد تا دوچرخه های خود را در یک محیط امن و زیرزمینی پارک کنند و فضای سطح خیابان ها آزاد شود. علاوه بر این، طراحی منحصر به فردی که در زیر آب اجرا شده، زیستگاهی برای آبزیان فراهم می کند. پارکینگ زیر آبی آمستردام (IJboulevard) فضای عمومی بیشتری را در اختیار عابران پیاده در اطراف شلوغ ترین مرکز حمل و نقل شهر قرار می دهد. سقف این پارکینگ، بلوار جدیدی را در امتداد رودخانه IJ تشکیل می دهد و یک مسیر پیاده روی جدید و فضای تجمعی برای ساکنان و گردشگران این شهر ایجاد می کند که دارای قسمت های نشستن و چشم اندازی از رودخانه IJ است. این پروژه در 26 ژانویه 2023 افتتاح شد که ظرفیتی بالغ بر 4000 دوچرخه دارد و به صورت شبانه روزی باز است.
ساخت و اجرای پارکینگ زیر آبی آمستردام به چه شکل بوده است؟
این پارکینگ بتنی بر روی زمین و در سه بخش ساخته شد که وزن هر بخش 7000 تن می باشد. هر کدام از این بخش ها با حمل و نقل های مخصوص که قابلیت انقباض دارند به داخل آب فرو برده شدند. سپس هر بخش در موقعیت خود شناور و با بارگیری توسط بالاست، روی فونداسیون های شمع-شکل که از پیش ساخته شده بودند، قرار گرفتند. در این پروژه، بخش های بتنی با دقت و بدون آسیب رساندن به ایستگاه یا تونل های ماشین و مترو در نزدیکی محل پروژه، جابجا شدند. همانطور که مطرح شد، ساخت بخش ها بر روی زمین انجام شده که همین موضوع باعث صرفه جویی در زمان و انتشار دی اکسید کربن شد.
ویژگی های خاص پروژه از منظر معماری چیست؟
استفاده از دیوارهای چوبی، نورپردازی ظریف و پالت رنگی آرام به کار برده شده در این پروژه، به وضوح و جهت گیری کمک می کند. ورودی ها با همان سنگ طبیعی خاکستری تیره بلوار تکمیل شده اند که یک انتقال بدون درز بین فضای داخلی و خارجی فراهم می کند. طبق گفته تیم مهندسی این پروژه، طراحی پارکینگ بدون در نظر گرفتن ستون در مرکز سالن، خطوط دید بلند و موقعیت برجسته دفتر مدیر به احساس ایمنی و راحتی دوچرخه سواران کمک می کند. راه های دسترسی به پارکینگ زیرآبی آمستردام، از طریق راه پله و آسانسور می باشد. راه پله ها با سطوح شیشه ای بزرگ اجازه می دهند تا نور طبیعی روز وارد محیط شود و نمای پارکینگ را از بلوار عابر پیاده فراهم می کند.
در کنار این ویژگی های منحصر به فرد باید خاطرنشان کرد، پارکینگ زیر آبی آمستردام (IJboulevard) یک طراحی پایدار و سازگار با محیط زیست است که به زیستگاه های طبیعی برای ارتقای تنوع زیستی و حمایت از زندگی آبزیان کمک می کند. این طرح شامل عناصری مانند کلبه های زیستی، چوب، تشک های نارگیلی (الیاف پوسته بیرونی نارگیل) و بتن متخلخل بین تکیه گاه های شمع های زیر آب است تا سرپناه و سطوحی برای رشد گیاهان آبزی فراهم کند و سلامت کلی رودخانه را بهبود بخشد.
هزینه استفاده از پارکینگ دوچرخه آمستردام چقدر است؟
برای استفاده از پارکینگ دوچرخه IJboulevard به مدت 24 ساعت، شما هیچ هزینه ای پرداخت نخواهید کرد ولی بعد از گذشت یک روز، این پارکینگ موظف است به ازای هر روز نگهداری از دوچرخه ی شما، مبلغی به میزان 1.46 دلار از شما دریافت کند.
مدت زمان احداث پارکینگ و هزینه مورد نیاز پروژه
ساخت پارکینگ زیرآبی آمستردام از سال 2019 آغاز و در سال 2023 به پایان رسید. هزینه ساخت این پروژه که 4270 مترمربع وسعت دارد، 65 میلیون دلار برآورد شده است.
دست اندرکاران پروژه
کارفرمای پروژه پارکینگ دوچرخه زیر آبی، شهرداری و اداره حمل و نقل آمستردام است و شرکت هایی که در این پروژه همکاری داشتند عبارتند از:
• شرکت طراحی معماری: VenhoevenCS
• شرکت طراحی فضای شهری: DS Landschapsarchitecten
• شرکت طراحی سازه: VolkerWessels Infra Competence Centre
• شرکت مسئول طراحی حفاظت از برخورد: Royal HaskoningDHV
• شرکت های مسئول انتقال و غوطه وری عناصر: Strukton Immersion Projects و Mammoet Nederland
سخن پایانی
پارکینگ دوچرخه زیر آبی آمستردام به عنوان یکی از راه حل های نوآورانه و کارآمد در حوزه حمل و نقل پایدار مطرح است. این ابتکار نه تنها به بهبود ترافیک و کاهش آلودگی هوا کمک می کند بلکه فضایی سبز تر و دوستانه تر را برای شهروندان ایجاد کرده است. امید است شاهد پروژه های پیشرفته ای از این قبیل در نقاط مختلف جهان باشیم.